Bộ trưởng Hồ Đức Phớc giải trình các vấn đề liên quan ngân sách nhà nước - Ảnh: Quốc hội

Hoàn thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là gì?

Căn cứ theo luật thuế TNCN và các văn bản có liên quan thì có thể hiểu hoàn thuế thu nhập cá nhân là việc người nộp thuế được hoàn trả lại phần tiền thuế TNCN đã nộp thừa khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật

Các trường hợp được hoàn thuế TNCN hiện nay bao gồm:

- Đã nộp thuế như mức thu nhập tính thuế chưa đến ngưỡng phải đóng thuế.

- Số tiền nộp thuế lớn hơn số tiền thực tế phải nộp

- Một số trường hợp khác theo quy định của pháp luật

Để được hoàn thuế TNCN theo quy định của pháp luật, người nộp thuế cần đáp ứng được các điều kiện sau:

- Đã đăng ký và có mã số thuế tại thời điểm nộp hồ sơ quyết toán thuế

- Thuộc một trong các trường hợp được hoàn thuế nêu trên

- Có đề nghị hoàn thuế gửi cho cơ quan thuế theo quy định và đã được chấp nhận

Hoàn thuế VAT đã có bài học đau xót

Về hoàn thuế VAT, ông Phớc nói đã hoàn được 92%, giải quyết được 14.857 hồ sơ và đang giải quyết hơn 534 hồ sơ với trên 9.154 tỉ đồng. Theo quy định hoàn thuế phải có hóa đơn, chứng từ chuyển tiền, công ty xuất nhập khẩu có thêm hợp đồng, tờ khai hải quan…

Tuy nhiên, vướng mắc khi xác minh ở nước ngoài cơ quan thuế nói không còn tồn tại doanh nghiệp này, có nghĩa là hợp đồng vô hiệu nên không hoàn được.

“Việc này là bài học đau xót. Riêng vụ nhà Thủ Đức House, Cục Thuế TP.HCM đã có 18 người đi tù. Riêng cục phó phải đi tù 4 năm dù không lấy đồng nào, chỉ làm sai thôi. Nếu Luật Thuế nói hoàn thuế chỉ xác minh người bán cuối cùng, cán bộ thuế không vi phạm thì chúng tôi thực hiện ngay" - ông Phớc nói thêm là quy định hiện nay yêu cầu phải hoàn trước kiểm tra sau là 6 ngày và kiểm trước, hoàn sau là 40 ngày nên phải thi hành.

Đối với đề xuất giảm đồng loạt 2% thuế VAT, bộ trưởng cũng cho rằng thực hiện theo nghị quyết 43 và không giảm cho một số ngành nghề kinh doanh tài chính, viễn thông, chứng khoán, ngân hàng... Do vậy, việc giảm thêm sẽ gây áp lực cho ngân sách.

Tiết kiệm chi có gì dùng đó, 'bộ ngành tiếp khách mệt lắm, đi công tác cũng rất ít'

Với năm 2024, cùng với hai khoản thuế đã giảm gồm thuế bảo vệ môi trường xăng dầu và thuế VAT, dự toán ngân sách là 1,757 triệu tỉ đồng, tăng 8,46% so với dự toán. Riêng chi xây dựng cơ bản là 677.300 tỉ đồng, chiếm 32% trong tổng chi ngân sách, bố trí đủ nâng lương cơ sở và cải cách tiền lương.

Trước quan điểm của các đại biểu về việc phải giảm chi thường xuyên, ông Phớc lại cho rằng cần giảm chi đầu tư. Có nghĩa là cần phải tiết kiệm chi đầu tư, đầu tư không được lãng phí, phải hiệu quả và không thể để thất thoát.

"Chi thường xuyên là có gì dùng đó, có bộ ngành riêng tiền lương và phụ cấp chiếm 66%, không có gì để tiết kiệm. Bộ ngành tiếp khách cũng mệt lắm, đi công tác cũng rất ít, chúng ta tiết kiệm chi thường xuyên phục vụ chủ yếu con người, lương và phụ cấp là chính" - ông Phớc nói.

Theo cáo trạng, Trịnh Tiến Dũng (hiện đang bỏ trốn) đã chỉ đạo đồng phạm dùng thủ đoạn gian dối thông qua việc sản xuất, sử dụng hàng giả, hàng nhái, hàng đã qua sử dụng để mua bán lòng vòng, nâng giá lên nhiều lần.

Các đối tượng làm, sử dụng, giấy tờ giả để lập các công ty “ma” nhằm thực hiện thủ tục mua bán, xuất khẩu hóa linh kiện điện tử nhằm chiếm đoạt hơn 538 tỷ đồng tiền thuế giá trị gia tăng.

Trần Hoàn Tiên (giám đốc Công ty Minh Tâm và Công ty TNHH Mega E&T VN) là “trợ thủ” tích cực cho Dũng, thay Dũng phụ trách toàn bộ hoạt động mua, bán với Thủ Đức House. Từ tháng 1/2018 đến tháng 12/2019, Tiên sử dụng 10 công ty xuất 334 hóa đơn GTGT cho nhóm công ty trung gian của Nguyễn Văn Lành để Thủ Đức House xuất khẩu hàng hóa và được hoàn hơn 365 tỷ đồng.

Các cá nhân thuộc Cục thuế tỉnh Tây Ninh, Đồng Nai đã hoàn hơn 153 tỷ đồng tiền thuế cho Công ty Sài Gòn Tây Nam và 19,3 tỷ đồng cho Công ty Hoàng Nam Anh.

Do không đủ thời gian điều tra nên công an tách tài liệu và chuyển hồ sơ đến cơ quan cảnh sát điều tra các tỉnh này để điều tra.

Cùng thời gian này, Tiên xuất khống 127 hóa đơn GTGT cho Công ty Sài Gòn Tây Nam để công ty này được hoàn thuế hơn 144 tỷ đồng.

Theo cơ quan tố tụng, Nguyễn Vũ Bảo Hoàng (Tổng giám đốc Thủ Đức House) đồng ý với phương án kinh doanh xuất khẩu linh kiện điện tử. Theo đó, Thủ Đức House không trực tiếp đàm phán, thỏa thuận mua bán mà sử dụng Công ty Wood Trading ký hợp đồng mua hàng với công ty của Lành.

Còn Lành chịu trách nhiệm với phương thức thanh toán các công ty nước ngoài chuyển cho Thủ Đức House 100% tiền hàng.

Thủ Đức House, Công ty Wood Trading chuyển tiền hàng và bỏ trước 10% tiền thuế GTGT với lợi nhuận ấn định Thủ Đức House được hưởng 0,6%/tổng giá trị hàng hóa. Sau khi xuất khẩu, Thủ Đức House sử dụng các hợp đồng mua bán hàng trong nước và nước ngoài, lập hồ sơ đề nghị hoàn thuế GTGT.

Trong thương vụ này, Thủ Đức House được hưởng 22,4 tỷ đồng. Với hành vi giúp sức cho Dũng chiếm đoạt tiền hoàn thuế, các bị can Tiên, Hoàng… bị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Theo quy định của Luật Quản lý thuế thì Cục thuế TP.HCM có trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết, kiểm tra, thanh tra hoàn thuế GTGT đối với Thủ Đức House.

Từ tháng 2/2018 đến tháng 8/2019, Cục thuế TP.HCM đã nhận 19 hồ sơ đề nghị hoàn thuế của Thủ Đức House. Cục thuế TP.HCM đã ban hành 17 quyết định hoàn thuế các kỳ hoàn từ tháng 2/2018 đến tháng 6/2019 số tiền hơn 365 tỷ đồng.

Tuy nhiên, các bị can là cán bộ, lãnh đạo Cục thuế TPHCM đã vi phạm các quy định về quản lý thuế, quy trình, quy định trong việc xét duyệt, thẩm định dẫn đến việc nhà nước thất thoát hơn 331 tỷ đồng.

Viện kiểm sát cho rằng, Thủ Đức House là cơ sở kinh doanh thương mại có hoạt động xuất khẩu qua đất liền và có sự thay đổi bất thường về doanh thu tính thuế, có số thuế hoàn tăng đột biến (trên 20% so với cùng kỳ năm trước); doanh nghiệp có cùng mức thuế suất đầu vào và đầu ra đề nghị hoàn; doanh nghiệp bên mua và bên bán có cùng chủ sở hữu, quan hệ liên kết (Thủ Đức House nắm giữ 50% vốn tại Công ty cổ phần Wood Trading - pv).

Theo khoản 2, Điều 6, Thông tư 99/2016 và điểm 5, Công văn 1049, điểm 3 Công văn 13822 thì đây là các dấu hiệu rủi ro cao phải thực hiện kiểm tra 100% trước khi hoàn thuế.

Mặc dù các rủi ro cao về thuế được nhận định trong phiếu đề xuất, phiếu thẩm định và tờ trình lãnh đạo, nhưng bà Nguyễn Thị Bích Hạnh, Phó Cục trưởng Cục thuế TP.HCM và các cán bộ, lãnh đạo được phân công không tiến hành kiểm tra, tiếp tục ký duyệt cho Thủ Đức House được hoàn thuế khiến nhà nước thất thoát hơn 331 tỷ đồng.

Trong quá trình điều tra, bà Hạnh thừa nhận đã thiếu sót do không thực hiện đúng các quy định, quy trình giải quyết hoàn thuế.

Bà Hạnh và 10 cán bộ của Cục thuế TP. HCM bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, quy định tại khoản 3, Điều 219 Bộ luật Hình sự.

Hướng dẫn nộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN qua mạng

Hướng dẫn nộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN qua mạng

Cách 1: Hoàn thuế TNCN trên cổng thông tin của Tổng cục Thuế

Các bước hoàn thuế TNCN được thực hiện như sau:

Bước 1: Truy cập vào website Thuế Việt Nam và chọn mục “Cá nhân”

Bước 2: Lựa chọn tài khoản đăng nhập và điền đầy đủ các thông tin theo yêu cầu

Bước 3: Chọn “Quyết toán thuế” >> Chọn “Kê khai trực tuyến”

Bước 4: Nhập thông tin tờ khai hiển thị trên hệ thống

Bước 6: Gửi hồ sơ, chứng từ khấu trừ thuế TNCN đính kèm.

Cách 2: Gửi tờ khai quyết toán thuế TNCN qua ứng dụng HTKK

Bước 1: Người nộp thuế sẽ thực hiện kê khai Tờ khai quyết toán thuế TNCN theo mẫu tờ khai 02/QTT-TNCN trên ứng dụng HTKK.

Bước 2: Kết xuất tờ khai theo định dạng XML và đăng nhập vào Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế tại địa chỉ thuedientu.gdt.gov.vn

Lưu ý: cá nhân phải có tài khoản giao dịch thuế điện tử đã được đăng ký với cơ quan Thuế

Bước 3: ấn chọn mục Quyết toán thuế/ Gửi tờ khai quyết toán thuế để đính kèm Tờ khai 02/QTT-TNCN kèm theo bản chụp các tài liệu kèm theo

Bước 4: Chờ thông báo phản hồi từ cơ quan thuế.

Cách 3: Hoàn thuế TNCN trên eTax Mobile

Để thực hiện hoàn thuế TNCN trên ứng dụng eTax Mobile, người nộp thuế cần tải ứng dụng về điện thoại và thực hiện theo các bước hướng dẫn sau đây:

Bước 1: Mở ứng dụng và đăng nhập tài khoản eTax Mobile

Bước 2: Chọn “Đề nghị xử lý khoản nộp thừa“

Bước 3: Gửi đơn đề nghị hoàn thuế

Chọn Cục Thuế và Chi cục Thuế (nếu có) và Chọn “Tiếp tục“

Bước 4: Nhập các thông tin của người làm đơn đề nghị xử lý khoản thuế nộp thừa >> Chọn “Tiếp tục”

Lưu ý: Mục có dấu * là phần bắt buộc phải điền

Bước 5: Kiểm tra lại thông tin số tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt nộp thừa >> Chọn “Tiếp tục“

Bước 6: Nhập số tiền phải nộp, số tiền còn phải nộp đề nghị bù trừ với số tiền nộp thừa, số tiền còn phải nộp sau bù trừ cũng như các thông tin bắt buộc >> Chọn “Tiếp tục”

Lưu ý: Mục có dấu * là phần bắt buộc phải điền

Bước 7: Kiểm tra lại thông tin số tiền đề nghị xử lý khoản nộp thừa >> Chọn “Tiếp tục“

Bước 8: Đặt tên tài liệu đính kèm và chọn đơn đề nghị hoàn thuế >> Chọn “Tiếp tục”

Chọn tờ khai: 02/QTT-TNCN – Tờ khai quyết toán thuế TNCN(TT80/2021)

Bước 9: Nhập mã OTP gửi về số điện thoại người nộp thuế >> Chọn “Hoàn thành“

Điều kiện và thủ tục hoàn thuế TNCN được quy định khá nghiêm ngặt. Tổ chức/cá nhân cần thực hiện hoàn thuế TNCN đúng theo quy định để tránh bị thiệt thòi và mất quyền lợi NLĐ.

Đăng ký dùng thử miễn phí hóa đơn điện tử iHOADON TẠI ĐÂY

✅ iHOADON chuyên gia cao cấp về hóa đơn điện tử

✅ Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí:

- Miền Bắc: Hotline: 19006142 - Tel/Zalo: Ms. Hằng 0912 656 142

- Miền Nam: Hotline: 19006139 - Tel/Zalo: Ms Thơ 0911 876 900/ Ms. Thùy 0911 876 899

iHOADON chuyên gia cao cấp về hóa đơn điện tử